1 – تاریخ از نظر لغوی چه معنایی دارد ؟ تاریخ از نظر لغوی به معنی تعیین و شناساندن وقت است.
2 – تاریخ از نظر شهید مطهری چه معنایی دارد ؟ او تاریخ را یکی از منابع معرفت انسانی می داند و آن را به دو بخش نقلی و علمی تقسیم کرده است. مطهری قواعد استنباطی تاریخ علمی را به حال و آینده تعمیم پذیر می داند.
3 – خداوند در قرآن در دو سوره از قوم سبا نام برده است؛ آنها را نام ببرید؟ سوره نمل و سوره سبا ، نخست داستان ملکه سبا (بلقیس) و نامه حضرت سلیمان به وی، سپس شکستن سد مارب و جاری شدن سیل ویرانگر در حدود پنج قرن قبل از میلاد به دلیل فساد اجتماعی، انحطاط اخلاقی و روی گردانی مردم سرزمین سبا از خداوند و انکار فرستادگان الهی
4 – ماجرای اصحاب فیل را مختصرا شرح دهید؟
· یثرب و یمن جایگاه اصلی یهودیان و منطقه نجران محل زندگی مسیحیان بوده است. دشمنی میان این دو زیاد بوده
· اختلافات به حدی بوده که قیصر روم از پادشاه حبشه می خواهد برای نجات مسیحیان لشکر کشی کند
· وقتی پیروز شدند به این موضوع اکتفا نکردند و سعی کردند دین مسیحیت را ترویج دهند . ابرهه حتی کلیسایی در صنعا بنا کرد تا مردم عرب و غیر عرب هم به مسیحیت درآیند
· ابرهه اما از این اقدامات جوابی نگرفت . اون می دانست این واکنش ها از ناحیه مردمی انجام میگیرد که به کعبه احترام میگذارند
· بنابراین با تصور اینکه می تواند مانند جنگ قبلی پیروز شود لشکری برای تخریب و نابودی کعبه به راه انداخت
· مذاکرتی قبل از جنگ بین ابرهه و عبدالمطلب صورت گرفت و قرار بر این شد ابرهه به مردم کاری نداشته باشد و فقط کعبه را نابود کند. عبدالمطلب که توان جنگی کافی نداشت مطیع این قرارداد شد و پذیرفت.
· ابرهه اما به تخریب اکتفا نکرد و دویست شتر عبدالمطلب را مصادره کرد.
· در میان این نا برابری نظامی و اینکه عبدالمطلب هم از کعبه و هم از اموال خود نمی توانست دفاع کند ؛ ابرهه وارد کعبه شد
· در این هنگام پرندگانی به نام ابابیل سنگ ریزه هایی به سمت لشکر ابرهه رها می کردند و در ناباوری دیده میشد که یک سنگ ریزه چگونه سپاه عظیم و مجهز ابرهه را زمینگیر و نابود می کند
· سوره ای هم به همین نام در قرآن وجود دارد
5 – اعراب ساکن در جزیره العرب چند دسته بودند ؟ سه دسته بودند؛ بائده – عاربه – مستعربه
6 – سه رکن موجود در قبیله عرب چه بود ؟ نسب – حسب – عصب
7 – معلقات به چه اشعاری اطلاق می شد؟ بهترین قصیده های انتخابی سالیانه که با حروف طلایی و بر حریر مصری می نوشتند و به عنوان جایزه در کعبه آویخته میشد
8 – انواع ازدواج قبل از ظهور اسلام را نام برده توضیح دهید؟ صداق : همان ازدواج رایج در همه ادیان است که زمان و مهر آن معین است ؛ متعه : ازدواج موقت است و زمان و مهریه هم مشخص می کنند؛ اماء : به معنی ازدواج با کنیزان است ولی بدون مهریه است ؛ مقت : ازدواج پسر بزرگ خانواده با زن یا زنان پدرش را گویند این نوع ازدواج به شدت در اسلام نهی شده است ؛ شغار : در این نوع شخص با دختر یا خواهر فرد دیگری ازدواج می کند تا او هم این کار را انجام دهد ؛ رهط : نکاح دسته جمعی است و عده ای مردان در تصاحب یک زن شرکت می کردند؛ اختین : ازدواج با دو خواهر یک در یک زمان ؛ استیضاع : شخص همسر خود را در اختیار مرد دیگری که شجاع باشد یا صفات پسندیده باشد قرار میداد تا از او صاحب فرزند شود ؛ تعویضی : دو مرد زنانشان را با هم عوض می کردند.
9 – پشتوانه اقتصادی مردم جزیره العرب از چه طرقی بود ؟ کشاورزی ، درآمد حاصل از زیارت مکه، غارت و دزدی ، برده گیری ، قمار ( دو مورد خوب بلد باشید و دو مورد بد )
10 – معروف ترین بازار اقتصادی جزیره العرب چه نام داشت ؟ بازار عکاظ
11 – دینهای موجود در جزیره العرب چه نام دارد ؟ بت پرستی ، حنیف ، مسیحیت ، یهود ، مانی ، زرتشت ، طبیعت پرستی
12 – نام چهار بت مورد پرستش اعراب جاهلیت چه بوده است ؟ لات ، منات ، عزی ، هبل
13 – چهار مصداق روشن جاهلیت در قران کریم کدامند ؟ حکم الجاهلیه ، ظن الجاهلیه ، تبرج الجاهلیه ، حمیه الجاهلیه
14 – حکومت و سازمان ایران چگونه بود ؟ حکومت : نوع حکومت سلطنتی و استبدادی بوده و پادشاهان خود را موجوداتی برتر از بشر می دانستند، خود را فرزندان خدا و دارای شخصیت ربانی می دانستند. سازمان : شامل شاه ، دبیران ، ارتشان ، اصناف بوده است
15 – هنگام ظهور اسلام چه ادیانی در ایران رواج داشت؟ دین رسمی چه بود؟ ویژگی دین رسمی چه بود؟ زرتشتی، یهودی، مسیحی، مانوی، صابئی، مزدکی ؛ دین رسمی زرتشت بود ؛ ویژگی مهم دین رسمی سندیت جهانی اهورا مزدا و اهریمن بود.
16 – با ورود چه اعتقادی در دین مسیحیت در قرن 4 میلادی، اعتقادات واقعی مسیحیت دچار انحطاط شد؟ 300 نفر اسقف اعتقاد نامه ای امضا کردند که طی آن روح القدس وارد مسیحیت شد و تثلیث رسمی شد.
17 – نظام طبقاتی رومی ها چگونه بود؟ اشراف ، شوالیه ها ، طبقه متوسط ، بردگان
18 – اتفاقات مهمی که در زمان تولد رسول اکرم رخ داد چه نام دارد؟ ارهاصات
19 – علت امین نامیده شدن لقب پیامبر در جوانی چه بود؟ شرکت در پیمان جوانمردی و نیکوکاری حلف الفضول ، نصب حجرالاسود ، شرکت نکردن در مجالس لهو و لعب ، پیامبر امین کاروان خدیجه بوده است
20 – آغاز رسالت پیامبر در چه تاریخی بود و پیامبر چند ساله بود؟ 27 رجب ، 40سالگی و با نزول سوره علق
21 – پیامبر برای دعوت به اسلام چند مرحله را پشت سرگذاشت؟ نهانی و پنهانی ، خصوصی و خویشاوندان ، عمومی
22 – نخستین کسانی که اسلام آوردند چه کسانی بودند؟ آنان نماینده چه گروههایی بودند و کدام موازنات را برهم زدند؟ خدیجه ، علی بن ابیطالب ، جناب زیدبن حارث ؛ خدیجه نماینده زنان قریش بود ، خدیجه این موازنه را بر هم زد که به عنوان یک زن ارزش مرد بودن و مردسالاری را نفی کرد. علی بن ابیطالب این موازنه را بر هم زد که اصل اعتبار فزونی سن که باید یک مرد حتما چهل ساله باشد تا جایگاه اجتماعی کسب کند را پشت سر گذاشت. زید بن حارث نیز چون غلام و برده بود اسلام آورد و موازنه نظام برده داری جزیره العرب را مورد حمله قرار داد.
23 – سه گروه اصلی مخالفان اسلام را نام ببرید؟ مشرکان ، یهودیان ، منافقان
24 – چند نمونه از شیوه های مبارزه قریش با پیامبر را بنویسید؟ استهزاء پیامبر ، شکنجه های جسمی و روانی ، بهانه گیری های بی پایه ، درخواست انجام کارهای فرابشری ، تهمت سحر و جنون
25 – اقدامات علیه بنیان فکری نهضت قرآن کریم توسط مشرکان چه بود؟ 1) تحریم شنیدن قرآن 2) ایجاد هیاهو و جنجال هنگام تلاوت قرآن 3) اسطوره، افسانه و شعر دانستن قرآن 4) سرگرم کردن مردم به وسیله معرکه گیری 5) ایجاد تردید در وحیانی بودن قرآن
26 – اولین اقدام هواداران پیامبر برای حفظ دین نوپای اسلام چه بود؟ مهاجرت به حبشه
27 – نماینده پیامبر در گروهی که به حبشه هجرت کردند چه کسی بود؟ جعفربن ابیطالب
28 – چرا سال دهم بعثت به عام الحزن معروف شد؟ زیرا در این سال حضرت خدیجه و جناب ابوطالب عموی پیامبر وفات کردند
29 – مفاد آخرین نشست مشورتی بر علیه پیامبر چه بود و در چه مکانی انجام گرفت؟ 1) به زنجیر کشیدن و سیاه چال انداختن پیامبر 2) تبعید پیامبر به نقطه ای دور دست 3) کشتن پیامبر به وسیله نمایندگان کارآموزده هر قبیله . سرانجام بند سوم به تصویب رسید . این نشست در " دارالندوه " برگزار شد.
30- شبی که قرار بود پیامبر توسط نمایندگان کارآزموده هر قبیله کشته شود و حضرت علی به جای ایشان در بستر خوابیدندچه نام دارد ؟ لیله المبیت
31 – در شب لیله المبیت پیامبر برای نجات جان خود به کجا رفت ؟ غار ثور
32 – انگیزه تاسیس مسجد توسط پیامبر چه بود؟ 1) به مثابه یک نهاد اجتماعی 2) نشانی از وحدت مسلمانان 3) مرکز آموزش و پرورش باشد 4) پرستش و عبادت خداوند
33 – اولین اقدام پیامبر برای ایجاد مودت بعد از مهاجرت به مدینه چه بود ؟ عقد اخوت
34 – سه قبیله مهم یهودیان در مدینه را نام ببرید؟ بنی قریظه ، بنی نظیر ، بنی قینقاع
35 – فرمانده منافقان مدینه چه کسی بود؟ عبدالله بن ابی
36 – مشخصات منافقین چه مواردی است ؟ دروغگویی ، تظاهر به اصلاح طلبی ، فقدان شعور واقعی ، نداشتن اندیشه و فهم درست ، سرگردانی و حیرانی ، شایعه پراکنی ، اضطراب درونی ، تعصب بیجا ، دو رویی و لجاجت
37 – دو جنگ از جنگهای زمان پیامبر به انتخاب خانجانی : 1) جنگ موته : بعد از اینکه حارث بن عمیر که نامه رسان پیامبر بود توسط رومیان کشته شد این موضوع آشکار شد که رومیان دشمنی شدید با اسلام دارند. لشکر اسلام در سال هشتم هجرت در موته با سپاه روم که بیش از 100 هزار جنگجو داشته است برخورد می کنند و جنگ رخ می دهد. در این جنگ سردارانی چون جعفر بن ابیطالب ، زید بن حارثه و عبدالله بن رواحه به شهادت رسیدند و چون سپاه اسلام توان مقابله و مقاومت را از دست داد به مدینه بازگشت 2) جنگ بنی مصطلق : بنی مصطلق گروهی از قبیله خزاعه بودند که علیه مسلمانان توطئه می کردند. پیامبر از نقشه آنها آگاهی یافت و در سال ششم هجرت با لشکری به سوی آنان حرکت کرد و در پیکاری سخت بر این گروه پیروز شد.
(توجه : دوستان بنده این دو جنگ رو انتخاب کردم ، استاد گفته است هر کس به میل خود دو جنگ را یاد بگیرد.)
38 – اسامی پیک های دعوت جهانی پیامبر را نام ببرید؟ پیک ارسال نامه به خسرو پرویز ایران " عبدالله بن حذافه سهمی قرشی" ، پیک ارسال نامه به قیصر روم " دحیه کلبی " ، پیک ارسال نامه به حبشه " عمروبن امیه ضمری "
39 – جریان مباهله را به طور کامل توضیح دهید؟ پیامبر در راستای دعوت، نامه ای به اسقف نجران داد و از وی دعوت کرد تا به اسلام بگرایند ؛ اسقف نجران هیئت 60 نفره تشکیل داد تا به مدینه بروند و از اصل جریان آگاه شوند ؛ این هیئت به سرپرستی سه پیشوای بزرگ مذهبی وارد مدینه شدند ولی از پذیرش اسلام امتناع ورزیدند و پیشنهاد "مباهله" دادند ؛ پیامبر به همراه خانواده اش به میدان مباهله گام نهاد و با مسیحیان روبرو شد ؛ اسقف نجران با دیدن پیامبر و خانواده اش شگفت زده شد و گفت من چهره هایی می بینم که اگر دست به دعا بردارند کوه از جای کنده می شود ولی ما اسلام نمی آوریم ؛ عده ای از مسیحیان به اسلام گرویدند و بقیه آنان پذیرفتند که در برابر بهره مندی از امنیت حکومت اسلامی مالیات ویژه ( جزیه ) بپردازند
40 – ماجرای صلح حدیبیه به چه چیز تعبیر می شود؟ به فتح مبین تعبیر می شود
41 – آخرین جنگی که در زمان پیامبر رخ داد و حضرت علی در آن نبود چه نام داشت ؟ غزوه تبوک
42 – جریان جانشینی و وصایت حضرت علی را به طور مختصر توضیح دهید؟ پیامبر می دانست که امت اسلام امامی عادل و آگاه نیاز دارد تا رنج های چندین ساله اش بی ثمر نشود از این رو در سال دهم هجرت بیابان حجاز شاهد حدود 90 تا 120 هزار مسلمان بود که با لباس احرام به سمت مکه می رفتند؛ وقتی فریضه حج تمام شد و آن جمعیت به سوی شهرهای خود در حرکت شدند ، در این زمان در محلی به نام غدیر خم پیامبر مسلمانان را متوقف کرد تا پیام جدید فرشته وحی را به مسلمانان بگوید زیرا خداوند به پیامبر چنین وحی کرده بود که ای پیغمبر حتما آنچه از خدا بر تو نازل شد به خلق برسان که در غیر این صورت تبلیغ رسالت و ادای وظیفه ای نکرده ای (مائده67) ؛ پیامبر در این محل (غدیرخم) بعد از نماز ظهر بر فراز منبری از جهاز شتران رفت و به جمعیت فرمود : کتاب خدا و عترت بعد از من دوش به دوش هم راهبر شمایند؛ شما باید به درستی پیرو آنها باشید تا گمراه نشوید ؛ دست علی را بلند کرد و فرمود هر که من مولای اویم ، علی مولای اوست ؛ و این جمله را سه بار تکرار کرد.
43 – علل و عوامل گسترش اسلام چه بود ؟ به طور کامل بیان کنید؟ بر اساس مطالعات صورت گرفته دلایلی چون : حکومت ملوک الطوایفی ، زندگی قبیله ای و نقش محوری شیخ قبیله ، نبود سلطه خارجی ، وضعیت ممتاز مکه از نظر تقدس ، امن بودن و در نهایت مرکزیت تجاری، برخی از زمینه ها و علل گسترش دین اسلام بوده است.
44 – پیامبران دروغین چه کسانی هستند و عملکردهایشان را مختصرا توضیح دهید؟ آنها سه نفر بود 1) مسیلمه کذاب 2) زنی به نام سجاح 3) طلیحه ؛ این سه نفر که یکی از آنان زن بود سعی کردند با بدعت در دین اسلام اقبال عمومی را برای جذب و نفرگیری به کار ببندند ؛ برخی بدعت های آنان شامل تغییراتی در مهریه ، آداب نماز صبح و اینکه میتوان اصلا آن را بجا نیاورد ، زنان می توانند همزمان دو همسر داشته باشند و ... است. بر اساس تاریخ های موجود مسیلمه کذاب و سجاح که افراد زیادی را جذب کرده بودند با یکدیگر قصد جنگ می کنند ؛ در میدان جنگ اما این دو پیامبر دروغین عاشق و دلباخته یکدیگر می شوند و با یکدیگر اردواج می کنند ؛ در نهایت مسیلمه توسط جناب وحشی کشته می شود ؛ جناب وحشی بعدها گفته بوده است که من بهترین خلق خدا و بدترین خلق خدا را کشته ام ؛ بهترین خلق خدا حضرت حمزه ، و بدترین خلق خدا مسیلمه / پایان
محفوظ